Jest Porozumienie dla praworządności
„Wyroki sądów, zarówno polskich, jak i europejskich, jasno wskazują, że doszło do bezprawnego upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości, systemowego pozbawienia polskiego sądownictwa niezależności” – piszą autorzy Porozumienia dla praworządności, podpisanego w Warszawie. I ostrzegają, że kolejne pseudoreformy „pogłębią ogromny chaos prawny w Polsce, zniszczą do końca niezależność sądów i będą dla nas wszystkich katastrofą”.
Porozumienie dla praworządności ogłoszono w piątek 5 listopada 2021 r. podczas konferencji prasowej przed gmachem Sądu Najwyższego przy Placu Krasińskich w Warszawie. Tekst porozumienia komentował m.in. adwokat Michał Wawrykiewicz.
Sygnatariusze Porozumienia to: Akcja Demokracja, Komitet Obrony Demokracji, Obywatele RP, Ogólnopolski Strajk Kobiet, Archiwum Osiatyńskiego, Kongres Świeckości, Stowarzyszenie Adwokackie Defensor Iuris, Inicjatywa Wolne Sądy.
Pełna treść:
Porozumienie dla praworządności
Warszawa, 5 listopada 2021 r.
PRZYWRÓCENIE PAŃSTWA PRAWA – PROPOZYCJE ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
My, obywatelki i obywatele oraz organizacje, które od lat bronią prawa Polek i Polaków do niezależnego sądu i utrzymania w Polsce zasad państwa prawa, przedstawiamy opracowaną wspólnie, w uzgodnieniu ze środowiskiem sędziowskim i prokuratorskim (Iustitia, Themis i Lex Super Omnia), listę koniecznych działań zmierzających do wykonania 13 orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i wielu innych wyroków Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i sądów powszechnych oraz rekomendacji europejskich.
Wyroki sądów, zarówno polskich, jak i europejskich, jasno wskazują, że doszło do bezprawnego upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości, systemowego pozbawienia polskiego sądownictwa niezależności, czyli władza przejęła sądy, a tym samym kontrolę nad nami.
Niezależność sądów jest warunkiem sine qua non demokracji, niezależnej kontroli wyborów i ochrony praw jednostki. Trzeba zakończyć niepotrzebny i niszczący konflikt z instytucjami Unii Europejskiej. Polska jest członkiem Unii, a Unia jest największym gwarantem naszego bezpieczeństwa.
W obecnej sytuacji za najważniejsze uznajemy
natychmiastowe przywrócenie do pracy bezprawnie odsuniętych od orzekania sędziów Pawła Juszczyszyna i Igora Tuleyi,
zlikwidowanie Izby Dyscyplinarnej,
zamrożenie „ustawy kagańcowej”, zgodnie z zabezpieczeniem TSUE z 14 lipca 2021 roku oraz wyrokiem TSUE z 15 lipca 2021 roku, aby uniknąć ogromnych kar płaconych z naszych podatków i umożliwić akceptację Krajowego Planu Odbudowy.
Nie zamyka to jednak sprawy. Warunki niezbędne dotyczące przywrócenie w Polsce państwa prawa i wykonania wyroków, jakie władza przegrała przez europejskimi trybunałami, a także w Sądzie Najwyższym, NSA i w sądach powszechnych, są następujące:
natychmiastowa zmiana ustawy o KRS – usunięcie z funkcji całego składu neoKRS, i powołanie prawdziwej, zgodnej z Konstytucją Krajowej Rady Sądownictwa – strażnika niezależności sądownictwa;
usunięcie z funkcji neosędziów, którzy zostali wadliwie powołani lub awansowani na wniosek neoKRS oraz ogłoszenie prawidłowych konkursów, aby jak najszybciej obsadzić wakaty w sądach;
utrzymanie w mocy wyroków neosędziów, jednak z prawem obywateli i wszystkich stron procesów (w których orzekali neosędziowie) do ich wzruszenia w odpowiedniej procedurze;
utrata funkcji przez wszystkich neosędziów w SN, nie tylko ze względu na wadliwość neoKRS, ale także rażące naruszenia w całej procedurze, w tym wadliwość ogłoszenia samych konkursów; a następnie prawidłowy wybór Pierwszego Prezesa SN – spośród kandydatów wskazanych w uchwale Zgromadzenia Ogólnego Sędziów SN;
przywrócenie normalnego, niezależnego sądownictwa dyscyplinarnego i uchylenie „ustawy kagańcowej”;
zmiana składu obecnie działającego bezprawnie Trybunału Konstytucyjnego, poprzez zaprzysiężenie trójki sędziów, którzy od 2015 roku czekają na odebranie przyrzeczenia; prawidłowy wybór Prezesa TK – spośród kandydatów wskazanych w uchwale Zgromadzenia Ogólnego Sędziów TK;
likwidacja skargi nadzwyczajnej służącej obecnie rządzącym do uchylaniu przez „swoją” izbę SN (Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych) wszystkich niewygodnych politycznie wyroków lub do gnębienia przeciwników;
zmiana na stanowiskach prezesów sądów, powołanych przez Zbigniewa Ziobro w tzw. trybie faksowym; odpolitycznienie Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury;
zbudowanie od nowa niezależnej prokuratury; rozdzielenie funkcji Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości;
rzeczywista reforma wymiaru sprawiedliwości, usprawniająca procedurę cywilną, karną i administracyjną, zwiększająca dostęp do wymiaru sprawiedliwości oraz wprowadzenie nowoczesnego systemu pomocy prawnej z urzędu, urealniającego prawo do sądu etc.
Dlatego też wzywamy wszystkie polityczne siły prodemokratyczne i proeuropejskie do spotkania z nami, obywatelkami i obywatelami, celem przedyskutowania naszych propozycji odnośnie do naprawy praworządności, wypracowania sposobów i harmonogramu ich wdrożenia z uwzględnieniem standardów międzynarodowych oraz skali i bezprecedensowości zniszczenia przez rządzących polskiego wymiaru sprawiedliwości.
W 2019 roku partie opozycyjne podpisały wspólne zobowiązanie do naprawy polskiego wymiaru sprawiedliwości. Czas najwyższy przystąpić do ich realizacji, tym bardziej że wkrótce staniemy przed dalszymi próbami dewastowania sądów poprzez tzw. „spłaszczenie” ich struktury, wyrzucanie sędziów czy ich polityczną weryfikację.
Nie możemy i nie chcemy bezczynnie przyglądać się realizacji tych planów, które tylko pogłębią ogromny chaos prawny w Polsce, zniszczą do końca niezależność sądów i będą dla nas wszystkich katastrofą.
